Mindfulness, uważność, tu i teraz – wiele się o tym ostatnio mówi, wiele się pisze. Ale o co w tym tak naprawdę chodzi?
Objęcie pełnią świadomości tego co się dzieje w danym momencie, zauważenie przelotnej myśli, nazwanie pojawiającej się w nas emocji, oglądanie codzienności ciągle świeżym umysłem, zachwyt nad chwilą, dostrzeżenie kropelek deszczu na szybie i kształtu chmur na niebie. Proste? Bardzo! Tyle, że niełatwe.
Czy uważność można ćwiczyć? Można, ale trzeba być konsekwentnym, żeby faktycznie czerpać z tego korzyść. Formalne praktyki uważności obejmują medytację i różne formy jogi. Ale wcale nie musisz od razu zamieniać się w buddyjskiego mnicha, by ćwiczyć uważność i cieszyć się chwilą. Nieformalna praktyka uważności może obejmować wiele codziennych czynności, które robisz (póki co być może bezmyślnie) każdego dnia, jak np. mycie zębów, zmywanie naczyń, jazda samochodem, czy jedzenie.
Zastanów się, czy czasem i Tobie życie nie przemija i nawet nie zdajesz sobie sprawy z tego co się wokół Ciebie dzieje. Czy Twój umysł nie jest natarczywie skupiony na innych rzeczach poza tym, co dzieje się teraz? Czy żyjesz w obecnej chwili?
Tymczasem właśnie uważność pomaga docenić obecną chwilę i rozkwitać w niej. Daje Ci możliwość „bycia” w tym konkretnym momencie, w przeciwieństwie do ciągłego, często nieświadomego parcia na przebywanie w przeszłości lub przyszłości, które przecież nie istnieją. Już lub jeszcze ich nie ma. Po prostu.
Jeśli chcesz zacząć swój trening uważności to spróbuj od czynności, którą robisz każdego dnia – od świadomego jedzenia. Jedzenie to coś, co każdy robi, ale bardzo często w sposób automatyczny, nie skupiając się na tym jak i co je. A bez tej świadomości można wytworzyć sobie złe nawyki żywieniowe, które z kolei mogą spowodować powstanie negatywnego związku z jedzeniem, nie mówiąc o kłopotach zdrowotnych.
Uważne jedzenie może zmienić Twoje poglądy na temat samego jedzenia. Zamiast zaspokajać jedynie potrzebę głodu (a ile razy jesz, jak wcale nie jesteś głodna czy głodny?!), zaczniesz smakować jedzenie i dziękować za to, że możesz to robić.
Jakie korzyści ma świadome jedzenie?
1. Wzmacnia zmysły
Uważne jedzenie wzmacnia wszystkie zmysły, nie tylko kubki smakowe. A na tym właśnie polega uważne życie, by angażować różne zmysły do obserwowania i doświadczania danej chwili.
A zatem przed jedzeniem poświęć czas, aby zaangażować różne zmysły. Popatrz na swoje jedzenie, jak wygląda. Zwróć uwagę na kolory i strukturę żywności, którą będziesz spożywać. Powąchaj jedzenie i zwróć uwagę, jak gruczoły ślinowe reagują na to uczucie. Słuchaj jedzenia: może skwierczy, może chrupie, może wydaje inne niecodzienne dźwieki. W końcu zacznij jeść i skupiaj swoją uwagę na odczuciach, które odczuwasz podczas powolnego spożywania jedzenia. Przeżuwaj powoli i zwracaj uwagę na różne tekstury.
Kiedy ćwiczysz uważne jedzenie i uczysz się angażować w to różne zmysły to najprawdopodobniej zauważysz zmianę w sposobie odżywiania. Co więcej zwracając uwagę na smaki, kolory, zapachy swojego jedzenia zaczniesz jeść lepsze rzeczy. Zaczniesz się zdrowiej odżywiać. W końcu nic tak nie poprawia wyglądu potrawy jak dodatek zieleniny!
2. Delektujesz się smakiem
Wiele osób nie ma cierpliwości do powolnego jedzenia. Je szybko. Ich jedynym celem jest jak najszybsze zapełnienie żołądka. Tymczasem jedzenie ma być przyjemnym doświadczeniem. Jak możesz smakować jedzenie, które jesz, jeśli koncentrujesz się tylko na wciskaniu w siebie tyle ile zmieścisz, albo w ogóle nie koncentrujesz się na jedzeniu słuchając wiadomości, oglądając telewizję, czy przeglądając internet? Tymczasem żuj powoli. Obserwuj, jak smakuje jedzenie w Twoich ustach. Od czasu do czasu odłóż widelec, nóż lub łyżkę podczas jedzenia, abyś mógł być całkowicie obecny w tym, co robisz.
Ponadto, powstrzymaj się właśnie od oglądania telewizji telewizji czy przeglądania smartfona. Skup całą swoją uwagę na jedzeniu. Gdy skupisz całą swoją świadomość i uwagę na jedzeniu, zaczniesz je bardziej doceniać. Nie będzie to tylko rutynowa czynność, ale poczujesz wdzięczność za to, co jesz i za ludzi, którzy przyczynili się do tego.
3. Jesz mniejsze porcje
Zdrowe odżywianie polega na spożywaniu niezbędnej porcji pożywienia. Wiele osób przejada się w wyniku nie zwracania uwagi na to, co je i ile je. Jedzą nieświadomie, nie zauważając, ile na raz konsumują.
Dzięki uważnemu jedzeniu będziesz jeść tylko do momentu, w którym poczujesz się nasycona czy nasycony. Będziesz wiedzieć, kiedy masz dość jedzenia, ponieważ świadomie zwracasz uwagę na to, co robisz. Kiedy spożywasz swoje jedzenie z uwagą i powoli, nie musisz się martwić, o to że zjesz za dużo. Ciało samo wyśle Ci sygnał, że jest już nasycone, a to go odbierzesz. Będziesz w stanie usłyszeć co do Ciebie mówi.
4. Masz zdrową wagę
Uważne jedzenie pomaga w kontrolowaniu porcji. A kontrolowanie porcji gwarantuje, że będziesz jeść tylko tyle, ile potrzebuje Twoje ciało. Dla wielu osób jedzenie to mechanizm radzenia sobie ze stresem, depresją lub żalem. Jedzą, chociaż nie są głodni.
Świadome jedzenie pomaga jeść odpowiednią ilość za każdym razem, gdy jesz. Jeśli masz nadwagę, z czasem kontrola porcji pomoże Ci stracić niepotrzebną wagę. Kontynuując uważne jedzenie, będziesz w stanie utrzymać wagę i cieszyć się zdrowym ciałem. Zwrócenie uwagi na odczucia z Twojego ciała jest niezwykle ważne. A dzięki uważnemu jedzeniu naprawdę możesz poczuć, kiedy masz już dość. Punkt 4 to naturalna konsekwencja punktu 3.
5. Jesteś w „tu i teraz”
Praktykowanie uważności, zanurzenie się w chwili pomaga odzyskać równowagę w życiu i skupić się na nim. Jeśli konsekwentnie będziesz praktykować świadome jedzenie to z czasem stanie się ono nawykiem. Dobrym nawykiem, który może znacząco podnieść jakość Twojego życia.
Oczywiście uważne jedzenie to tylko jeden ze sposobów, w jaki możesz ożywić swoje życie i skupić się na „tu i teraz”. Ale właśnie dzięki niemu możesz nauczyć się, jak w tej obecnej chwili być, nie zważając na ciągle kłębiące się w głowie o tym co się wydarzyło, czy co się wydarzy. Warto spróbować.
Jedzenie jest czymś oczywistym, ale zastanów się, czy naprawdę robisz to świadomie? Jak często jesz, nie robiąc nic innego? Jak często jesteś obecna, czy obecny ze swoim jedzeniem?
Twoje dobre samopoczucie zależy od Twojej zdolności angażowania się i zanurzania w tym co robisz, a praktykowanie świadomego jedzenia rozwija Twoją zdolność do życia w danej chwili. Ma to kluczowe znaczenie, ponieważ o to właśnie chodzi w życiu! O cieszenie się chwilowymi doświadczeniami bez oceniania i negatywnych myśli wirujących w Twoim umyśle.
Dzięki uważności na wszystko, co Ci się przydarza, w Twoim życiu pojawi się więcej akceptacji i mniej osądzania. Istnieje wiele praktyk uważności, które możesz podjąć, by lepiej żyć. Wydaje mi się jednak, że świadome, uważne jedzenie to jedna z tych, którą możesz zacząć już dziś bez większych przygotowań, czy wyrzeczeń. A że robisz to każdego dnia, kilka razy dziennie to jest to ciągły trening. Nie mówię, że od początku będziesz jeść każdy posiłek świadomie, ale dzięki praktyce stanie się to łatwiejsze i przyjemniejsze.
