Warzywa powinniśmy jeść cały rok. I w dzisiejszych czasach z dostępem do wszelakich warzyw i owoców nie ma problemu przez cały rok. W środku zimy można kupić świeżego pomidora i ogórka. Ba, można nawet kupić truskawki! Ale sama przyznasz, że to nie jest ten smak…
Są natomiast takie warzywa, które na co dzień wydają się dość powszednie. W okresie letnim ustępują miejsca bardziej modnym szparagom, fasolkom szparagowym, brokułom, pysznym pomidorom. Oczywiście występują w naszej diecie, ale bardziej jako bohaterzy drugiego planu. Dlatego też proponuję, by zwrócić się ku nim właśnie w okresie zimowym, gdy importowane cukinie, papryki i pomidory są drogie i nie smakują tak jak latem.
A są takie warzywa, na które właśnie w okresie zimowym warto zwrócić uwagę, bo właśnie w tym czasie są nadal smaczne i mają dużo składników odżywczych. Wykorzystuj je w swojej kuchni ma maksa właśnie teraz oczekując na wiosnę z jej obfitością nowalijek. Niech przeżyją swój renesans w Twojej kuchni i na Twoim talerzu!
Oto lista wypasionych warzyw, które powinnaś kupować zimą:
1. Kapusta
To super zdrowe i stosunkowo niedrogie warzywo jest bliskim kuzynem kalafiora, brokuła, brukselki i jarmużu. Kapusta jest bogata w witaminy i minerały (w szczególności witaminy C i K oraz kwas foliowy), błonnik, przeciwutleniacze i związki przeciwrakotwórcze. Niektóre badania dowodzą, że może nawet obniżyć poziom cholesterolu i zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka i cukrzycę.
Szczyt sezonu: niektóre odmiany kapusty są dostępne już od lipca, ale większość odmian lubi chłodną pogodę i jest gotowa do zbiorów przez jesień i zimę.
Porady dotyczące przechowywania: owiń główkę kapusty w folię spożywczą i przechowuj w lodówce do 2 tygodni.
Jak jeść: do surówek, sałatek, zup, kapuśniaków, gulaszy. Kapustę możesz też w każdej chwili ukisić.
2. Brukselka
Brukselka to prawdziwa witaminowa bomba (witaminy A, B1, B2, B5, B6, C, E, H i K). Podobnie jak inne warzywa kapustne, ma wysoki poziom przeciwutleniaczy zwalczających raka, które mogą chronić DNA przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Ma dobroczynny wpływ na błony śluzowe, naskórek i skórę.
Szczyt sezonu: od września do lutego.
Porady dotyczące przechowywania: brukselka może być przechowywana w lodówce przez kilka tygodni. Zewnętrzne liście będą się kurczyć, więc usuń je tuż przed gotowaniem.
Jak jeść: gotowana, pieczona, zapiekana, jako dodatek do sałatek, zup czy dań obiadowych.
3. Dynia
Dynia w swej szczytowej formie jest właśnie jesienią i zimą. To warzywo o złotym/pomarańczowym miąższu jest naładowane samymi dobrymi rzeczami, jak karotenoidy, witamina A i potas.
Szczyt sezonu: dynie trafiają na rynki pod koniec września i są w sprzedaży do początku marca.
Porady dotyczące przechowywania: mimo, że wydają się całkiem solidne, dynie nadal dojrzewają, gdy zostaną już zebrane. Aby zwolnić ten proces przechowuj je w chłodnym, lekko wilgotnym środowisku (np. w piwnicy). W odpowiednich warunkach dynia będzie mogła leżeć kilka miesięcy.
Jak jeść: pieczona dynia jest świetnym dodatkiem do sałatek i makaronów, a mus z pieczonej dyni może być podstawą pysznych past do chleba lub składniem słodkich wypieków czy naleśników. Poza tym pasuje do gulaszy i zup.
4. Ziemniaki
Ziemniaki są podstawowym pożywieniem w wielu kuchniach nie bez powodu. Co prawda jasne ziemniaki są bogate w skrobię i mają wysoki indeks glikemiczny, ale są również pożywne, niedrogie i mają imponujący profil żywieniowy, w którego skład wchodzą potas, magnez, kwas foliowy, witaminę C, a nawet białko. Fioletowe ziemniaki mogą pomóc obniżyć ciśnienie krwi i zwiększyć poziom przeciwutleniaczy. I pomimo, że słodkie ziemniaki są uważane za zdrowszy wybór (ponieważ zawierają beta-karoten, witaminy A i C oraz błonniki), to mimo wszystko zwykłe białe ziemniaki są też pożywne, o ile nie smażymy ich lub nie mieszamy z tonami masła i śmietany.
Szczyt sezonu: różne odmiany ziemniaków są dostępne przez cały rok.
Porady dotyczące przechowywania: przechowuj ziemniaki w ciemnym, chłodnym i dobrze wentylowanym miejscu, nawet przez miesiąc (w temperaturze pokojowej przetrwają przez 1-2 tygodni i zaczną kiełkować). Trzymaj je z dala od cebuli i jabłek.
Jak jeść: gotowane (najlepiej na parze), pieczone, jako dodatek do sałatek, zup, gulaszy.
5. Buraki
Słodkie, ciemnoczerwone buraki są wyjątkowym warzywem. Zawierają przeciwutleniacze zwane betalainami, które mogą pomóc w walce z rakiem i innymi chorobami zwyrodnieniowymi. Są również bogate w witaminy A, B, C, a także potas i kwas foliowy. Są również naturalnym źródłem cukru (około dziewięciu gramów na porcję), więc ci, którzy chcą ograniczyć słodkość, powinni wziąć pod to uwagę.
Szczyt sezonu: buraki są dostępne wczesną wiosną do późnej jesieni.
Porady dotyczące przechowywania: Przechowuj buraki w plastikowym worku w lodówce do jednego miesiąca.
Jak jeść: pieczone buraki są świetnym dodatkiem do sałatek, poza tym buraki dodajemy do zup, barszczyku, jako dodatek do głównego dania.
6. Seler
Seler pomimo, że nie zachwyca swym wyglądem to ma przyjemny, subtelny smak. Jest niskokaloryczny, bogaty w błonnik i bogaty w witaminę C (silny przeciwutleniacz) i fosfor (który przyczynia się do silnych kości i zębów).
Szczyt sezonu: od września do marca.
Porady dotyczące przechowywania: podobnie jak inne warzywa korzeniowe, seler zwyczajny pozostanie świeży w lodówce nawet przez miesiąc.
Jak jeść: surowy seler może być składnikiem surówek, poza tym seler dodajemy do zup, sałatek, zapiekanek.
7. Marchew
Może nie raz słyszałaś, że marchew warto jeść dla zdrowych oczu. Warzywo to jest wypełnione beta-karotenem, który przekształca się w witaminę A w organizmie. Witamina A jest niezbędna dla silnego układu odpornościowego i zdrowych oczu, skóry i błon śluzowych. Pomarańczowe warzywa są również bogate w witaminę C. Niektóre badania dowodzą, że jedzenie marchwi może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka oraz zapobiegać chorobom sercowo-naczyniowym.
Szczyt sezonu: dostępna do późnej jesieni, chociaż niektóre odmiany są zbierane przez zimę.
Porady dotyczące przechowywania: podobnie jak wiele warzyw korzeniowych, marchew można przechowywać w plastikowym worku w lodówce przez kilka tygodni.
Jak jeść: na surowo jako składnik surówek, koktajli lub po prostu do chrupania. Poza tym marchewkę pieczemy (pyszna!), dusimy, jest świetnym składnikiem sałatek, zup, duszonych dań.
8. Pietruszka
Pietruszka to niemal magiczne warzywo. Dostarcza nam: prowitaminy A, witaminy C, PP, K1, soli mineralnych (min. wapnia, magnezu, potasu), żelaza i flawonoidów. Korzeń pietruszki m.in. reguluje procesy trawienne, pomaga w walce z zapaleniem pęcherza, łagodzi bóle menstruacyjne, ma działanie moczopędne, przyspiesza usuwanie toksyn z organizmu, ma pozytywny wpływ na pracę nerek.
Szczyt sezonu: dostępna do późnej jesieni.
Porady dotyczące przechowywania: podobnie jak wiele warzyw korzeniowych, korzeń pietruszki można przechowywać w plastikowym worku w lodówce przez kilka tygodni.
Jak jeść: do zup, dodatek do dań mięsnych, z ryb, sałatek.
9. Cebula
Cebula to idealne warzywo do nadawania aromatu różnym potrawom począwszy od zupy, poprzez sałatki, po makaron i mięso. To skromne warzywo ma niską kaloryczność, ale zaskakująco wysoką zawartość witaminy C i błonnika. Oleje znajdujące się w cebuli mogą obniżyć poziom cholesterolu LDL („złego”) i podnieść poziom cholesterolu HDL („dobrego”).
Szczyt sezonu: różne rodzaje cebuli są dostępne przez cały rok.
Porady dotyczące przechowywania: przechowuj cebule na zewnątrz lodówki (w lodówce mogą stać się miękkie), ale w chłodnym, suchym miejscu nawet przez kilka miesięcy.
Jak jeść: na surowo jako składnik sałatek i surówek, do zup, dań duszonych, smażonych gulaszy.
10. Jarmuż
Jarmuż jest bogaty w witaminy A, C, K i E, a także żelazo, wapń, mangan, potas i fitochemikalia i przeciwutleniacze. Ponadto ma niską kaloryczność, pomagają w trawieniu, obniżają poziom cholesterolu i chronią organizm przed rakiem.
Szczyt sezonu: jarmuż najczęściej jest uprawiany na zbiór jesienno-zimowy.
Porady dotyczące przechowywania: owiń umyte i wysuszone liście w ręcznik papierowy, a następnie przetrzymuj w plastikowej torebki w lodówce. Liście pozostaną świeże przez jeden do dwóch tygodni.
Jak jeść: na surowo jako składnik zielonych koktajli i surówek, poza tym można go upiec (zrobić chipsy z jarmużu), dodać do zupy, dań duszonych.
********************
Jak widzisz zaprezentowane warzywa to w nasze polskie „klasyki”. Na wiosnę i w lecie często schodzą na drugi plan, ustępując miejsca innym sezonowym warzywom, dlatego teraz w okresie zimowym warto do nich powrócić. Tym bardziej, że są też relatywnie niedrogie, a dają duże pole do popisu w kuchni.
Masz jakiś fajny pomysł na ich wykorzystanie? Podziel się nietuzinkowym pomysłem!
